Porozumienie Jastrzębskie było trzecim, po gdańskim i szczecińskim, podpisanym latem 1980 r. Zdaniem wielu historyków, masowe strajki na Śląsku, których efektem były ustalenia zawarte w Jastrzębiu, wpłynęły na tempo i skuteczność negocjacji prowadzonych w Gdańsku i Szczecinie, a podpisanie Porozumienia Jastrzębskiego przypieczętowało wcześniejsze umowy.

Oprócz poparcia wszystkich 21 postulatów gdańskich, wolnych sobót dla całej Polski oraz zniesienia niszczącej więzi rodzinne „czterobrygadówki”, górnicy wywalczyli m.in. podnoszenie zarobków w ślad za wzrostem kosztów utrzymania. Władza zgodziła się też na wiele branżowych postulatów pracowników kopalń.

Strajk w kopalni „Manifest Lipcowy” (obecnie „Zofiówka”) rozpoczął się 27 sierpnia na nocnej zmianie i miał przede wszystkim charakter solidarnościowy z protestującymi załogami Gdańska i Szczecina.

Do 21 postulatów gdańskich górnicy dołożyli własne. Podpisane 3 września ok. 5.40 rano, po kilkunastu godzinach negocjacji, porozumienie objęło 29 punktów.

Ustalono m.in. wprowadzenie wszystkich wolnych sobót od początku 1981 r. oraz przyjęto zasadę bezwarunkowego przestrzegania dobrowolności pracy w dni ustawowo wolne. Zniesiono czterobrygadowy system pracy górników, co dało im wolne niedziele. Ustalono też, że postulatem obniżenia wieku emerytalnego górników, aby m.in. mogli przechodzić na emeryturę po 25 latach pracy pod ziemią, zajmie się Sejm PRL.

Spora część przyjętych postulatów dotyczyła spraw socjalnych górników, ale także one miały później znaczenie dla pracowników w całej Polsce. Np. częstą wśród górników pylicę płuc zaliczono do chorób zawodowych, a jednocześnie uzależniono zaliczanie innych chorób do tej kategorii od opinii związków zawodowych, z czego korzystały potem także inne branże.

Porozumienie zagwarantowało wszystkim górnikom deputat węglowy i dodatek za rozłąkę z rodziną dla mieszkających poza domem. Świadczenia rodzinne miały być od tej pory jednolite w całej Polsce, co oznaczało ich podwyżkę do poziomu obowiązującego w wojsku i milicji. Władza zobowiązała się, że od 1981 roku ustalony będzie pułap minimalnych i maksymalnych płac w kraju.

Przyjęto również postulat sprzedaży mięsa i jego przetworów jedynie w ogólnej sieci handlowej (zamiast także w tzw. sklepach komercyjnych, po wyższych cenach) oraz likwidację talonów na atrakcyjne towary przemysłowe. Górnicy domagali się jednocześnie, aby zaopatrzenie w te towary było lepsze, a mięso było lepszej jakości i w większym wyborze.

Jeden z punktów porozumienia wskazywał na konieczność racjonalnej gospodarki złożami węgla, uznanego za dobro ogólnonarodowe. Górnicy wywalczyli ponadto przestrzeganie zakazu zatrudnienia pracowników do pracy na rzecz dyrekcji kopalń, obietnicę ograniczenia zatrudnienia w administracji oraz możliwość wnioskowania przez związki zawodowe o zmiany kadrowe w zakładach pracy.

W postanowieniach końcowych porozumienia uzgodniono powołanie komisji mieszanej, której zadaniem było czuwanie nad realizacją ustaleń. Taki mechanizm miał sprawić, aby sprawy sporne i różnice w interpretacji zapisów rozstrzygali ci, którzy tworzyli porozumienie. Strajkujący otrzymali gwarancję bezpieczeństwa i zapewnienie, że nie będą karani za strajk. (PAP)

11 września 1980 roku podpisano Porozumienie Katowickie. – Fundamentem tamtego porozumienia był zapis umożliwiający organizowanie wolnych związków zawodowych. Dzięki temu powstał NSZZ Solidarność.

Strajk w Hucie Katowice rozpoczął się 28 sierpnia na wydziałach mechanicznym i walcowni. W ciągu dwóch dni protest objął cały zakład, w którym wtedy zatrudnionych było 27 tys. pracowników. Komitet Strajkowy został przekształcony w Międzyzakładowy Komitet Robotniczy, bo do strajku przystąpili też ludzie z firm budujących hutę. Robotnicy poparli 21 postulatów strajkujących stoczniowców ze Szczecina i Gdańska oraz dodali do nich własne żądania. Najważniejszym z nich był postulat o tworzeniu wolnych, ogólnopolskich związków zawodowych.

Zawarte 11 września 1980 roku Porozumienie Katowickie pomiędzy MKR Huty Katowice a komisją rządową stanowiło dopełnienie wszystkich umów społecznych z 1980 roku. – Umowa poszła o krok dalej niż zawarte kilka dni wcześniej porozumienia w Szczecinie, Gdańsku i Jastrzębiu. Wzmocniła ich siłę poprzez zapis że każde z nich będzie miało nie lokalny, lecz ogólnopolski charakter.

W porozumieniu komuniści m.in. zobowiązali się też, że władza ludowa nie będzie represjonować strajkujących, ani osób wspierających protest. Przyjęli też zobowiązanie, że kierownictwa zakładów pracy oraz organów politycznych nie będą szykanować osób, które zaangażują się w tworzenie nowego związku.

7 września 1980 roku MKR Huty Katowice rozesłał po kraju specjalny apel, w którym wezwał do utworzenia pod jednym przywództwem ogólnokrajowego związku zawodowego. Na apel pozytywnie odpowiedział MKZ w Szczecinie. Tej idei początkowo przeciwny był Lech Wałęsa. 16 września przedstawiciele MKR Huty Katowice jako pierwsi w Polsce zarejestrowali w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie Niezależny Samorządny Związek Zawodowy z tymczasową siedzibą w Hucie Katowice. – Wtedy  organizacja była już bardzo silna. Zrzeszała blisko 1000 zakładów, również spoza województwa śląskiego .

17 września w Gdańsku, m.in. dzięki staraniom związkowców z dąbrowskiej huty, delegaci robotniczy z całej Polski podjęli decyzję o utworzeniu NSZZ Solidarność